12. Раённыя, гарадскія ўпраўленні, аддзел адукацыі праз аддзел (сектар) аховы дзяцінства і сацыяльных педагогаў устаноў сістэмы адукацыі выконвае наступныя функцыі па ахове дзяцінства:

12.1. выяўляе дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў, і ажыццяўляе меры па ўладкаванні іх на выхаванне ў іншую сям’ю праз усынаўленне, стварэнне прыёмнай сям’і, дзіцячага дома сямейнага тыпу; разам з Нацыянальным цэнтрам усынаўлення стварае банк даных аб дзецях, якія падлягаюць перадачы на выхаванне ў сем’і ўсынавіцеляў, дзіцячыя дамы сямейнага тыпу, і грамадзянах, якія жадаюць прыняць дзяцей на выхаванне; разам з адміністрацыяй дзіцячых інтэрнатных устаноў, якія знаходзяцца на тэрыторыі раёна, ажыццяўляе меры па перадачы на выхаванне ў сем’і дзяцей, якія знаходзяцца пад дзяржаўнай апекай, высвятляе згоду дзяцей, якія дасягнулі 10-гадовага ўзросту, на ўсынаўленне, перадачу на выхаванне ў дзіцячы дом сямейнага тыпу;

12.2. сумесна з Нацыянальным цэнтрам усынаўлення арганізуе і праводзіць работу з кандыдатамі ва ўсынавіцелі, бацькі-выхавальнікі, вывучае іх умовы жыцця, асабістыя якасці, арганізуе кансультатыўную дапамогу па псіхолага-педагагічных і юрыдычных пытаннях, звязаных з усынаўленнем, стварэннем дзіцячага дома сямейнага тыпу;

12.3. прадстаўляе Міністэрству адукацыі, суду матываваную прапанову аб мэтазгоднасці ўсынаўлення дзяцей – грамадзян Рэспублікі Беларусь або ўстанаўленні апекі над імі замежнымі грамадзянамі;

12.4. прадстаўляе суду (раённаму, гарадскому выканаўчаму і распарадчаму органу) неабходныя матэрыялы для вырашэння пытанняў аб усынаўленні, стварэнні дзіцячага дома сямейнага тыпу, змяненні прозвішчаў дзяцей, прызнанні ўсынаўлення несапраўдным, адмене ўсынаўлення, вызваленні або адхіленні бацькоў-выхавальнікаў ад выканання іх абавязкаў;

12.5. дае дазвол бацькам-выхавальнікам дзіцячага дома сямейнага тыпу, кіраўнікам навучальна-выхаваўчых устаноў, у якіх пад дзяржаўнай апекай знаходзяцца дзеці-сіроты і дзеці, якія засталіся без апекі бацькоў, ажыццяўляць здзелкі, а папячыцелям – даваць дазвол на ажыццяўленне здзелак, якія выходзяць за межы бытавых;

12.6. ажыццяўляе (пры неабходнасці канфідэнцыяльна) нагляд за ўмовамі жыцця і выхавання, аховай маёмасных, жыллёвых і іншых правоў дзяцей, у тым ліку выхаванцаў у дзіцячых дамах сямейнага тыпу, а пры неабходнасці – і ў сем’ях усынавіцеляў;

12.7. прадстаўляе раённаму, гарадскому выканаўчаму і распарадчаму органу неабходныя матэрыялы для вырашэння пытання аб змяненні прозвішча дзіцяці са сваім заключэннем;

12.8. хадайнічае перад судом аб узбуджэнні спраў аб прызнанні ўсынаўлення несапраўдным або адмене ўсынаўлення, а таксама спраў у абарону маёмасных, жыллёвых і іншых правоў дзяцей;

12.9. прымае ўдзел пры разглядзе ў судзе спраў, якія маюць дачыненне да абароны правоў дзяцей, удзельнічае ў правядзенні дазнання, следства, ажыццяўляе ахову правоў дзяцей у выпадку прыцягнення іх да крымінальнай адказнасці, пры выкананні рашэння суда аб перадачы або адабранні дзяцей ад бацькоў або іншых асоб;

12.10. аказвае псіхолага-педагагічную дапамогу сем’ям у выпадку спрэчак па пытаннях выхавання дзяцей;

12.11. арганізуе псіхолага-педагагічную дапамогу дзецям, якія страцілі бацькоў, перадаюцца на выхаванне ў іншую сям’ю, дзяржаўную ўстанову, дзецям, якія выхоўваюцца ў неспрыяльных умовах ці экстрэмальных сітуацыях, сталі ахвярамі злачынстваў, правапарушэнняў, жорсткіх адносін, катастроф і г.д., дзецям, якія адбылі па суду тэрмін пакарання;

12.12. выяўляе дзяцей і сем’і з групы рызыкі, сумесна з іншымі дзяржаўнымі і грамадскімі ўстановамі аказвае ім сацыяльную, прававую і псіхолага-педагагічную дапамогу, прымае ўсебаковыя меры для захавання сям’і, прафілактыкі сацыяльнага сіроцтва, адхіленняў у паводзінах дзяцей і правапарушэнняў як з боку дзяцей, так і ў адносінах да іх;

12.13. арганізуе кансультацыі сем’яў, якія маюць усыноўленых дзяцей, дзяцей з асаблівасцямі разумовага і фізічнага развіцця, адхіленнямі ў паводзінах па псіхолага-педагагічных пытаннях, дапамагае ў выбары формаў і метадаў сямейнага выхавання такіх дзяцей, разам з бацькамі вырашае пытанне аб неабходнасці індывідуальнага навучання і выхавання, карэкцыйнай дапамогі, выбары тыпа навучальна-выхаваўчай установы, класаў, груп;

12.14. аналізуе кантынгент дзіцячага насельніцтва раёна, горада, вядзе ўлік дзяцей, якія маюць патрэбу ў спецыяльнай дапамозе пры навучанні і працаўладкаванні, уносіць раённым, гарадскім выканаўчым і распарадчым органам прапановы па забеспячэнні права на адукацыю і працаўладкаванне дзяцей, якія адбылі па суду тэрмін пакарання, дзецям з асаблівасцямі разумовага і фізічнага развіцця, выпускнікам дзіцячых дамоў, школ-інтэрнатаў, спецыяльных школ, класаў, груп на тэрыторыі свайго раёна, горада; пры неабходнасці ўносіць прапановы аб рэарганізацыі сеткі навучальна-выхаваўчых устаноў, браніраванні або мэтавым стварэнні працоўных месцаў;

12.15. кантралюе пытанне пакрыцця бацькамі выдаткаў на выхаванне дзяцей у дзяржаўных інтэрнатных установах;

12.16. пры наяўнасці падстаў хадайнічае перад судом аб прыцягненні да адказнасці асоб, арганізацый і ўстаноў, якія прапагандуюць праз сродкі масавай інфармацыі, літаратуру, відовішчныя і іншыя мерапрыемствы культ насілля, жорсткасці, парнаграфію, зневажаюць чалавечую годнасць, аказваюць шкоднае ўздзеянне на дзяцей і спрыяюць учыненню правапарушэнняў;

12.17. разглядае скаргі (у тым ліку і дзяцей) на дзеянні бацькоў, бацькоў-выхавальнікаў, службовых асоб, якія наносяць шкоду правам і інтарэсам непаўналетніх, і пры неабходнасці перадае матэрыялы ў суд або ў пракуратуру для вырашэння пытання ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь;

12.18. у месячны тэрмін прадстаўляе ў Нацыянальны цэнтр усынаўлення аператыўную інфармацыю аб дзецях, якія засталіся без апекі бацькоў і падлягаюць усынаўленню.